To nie przypadek, że od 1956 roku „Nagroda Nobla” w dziedzinie literatury dla dzieci i młodzieży nosi imię Hansa Christiana Andersena, a Dzień Książki dla Dzieci przypada w dniu jego urodzin. Płodna twórczość duńskiego pisarza stanowiła punkt zwrotny w historii literatury dziecięcej i jest klasyką gatunku.
Opierając się na tradycyjnej strukturze baśni, Andersen skonstruował bardzo osobiste dzieło o wielkiej wartości literackiej. To opowieści pełne wartości, w których jednak waga tkwi nie tyle w ostatecznym morale, co w umiejętności pokazania rzeczywistości ze wszystkimi jej sprzecznościami.
Jedną z głównych cech opowiadań Andersena jest jego ironiczne spojrzenie na rzeczywistość. Bardzo cenną bronią jest umiejętność pielęgnowania krytycznego dystansu, który pozwala nam na refleksję nad wielkimi ludzkimi wartościami z pozornie małych historii.
Sam Andersen mimo sukcesu swojej twórczości był osobą, która nigdy do końca nie pasowała do świata, co widać w jego autobiograficznej powieści, której poświęcił tak wiele wysiłku. Właśnie z tego konfliktu w jego życiu zrodziło się inteligentne i poruszające dzieło.
Wszystkie one mają w sobie coś potężnego i magicznego, co natychmiast przykuwa uwagę czytelnika, a ich bohaterowie są obdarzeni wielką psychologiczną głębią, która wykracza poza ramy tradycyjnej baśni.
Dlatego to, co fantastyczne w baśniach Andersena, służy nam do udzielania tak wielu lekcji o rzeczywistości: ponieważ jest otoczone taką precyzją i poetyckim oddechem, że zacierają się granice tego, co fantastyczne, i tego, co realne.
W czasach takich jak obecne, kiedy wokół bardzo młodych ludzi buduje się bańkę izolacji i sprzedaje się fałszywą koncepcję szczęścia, Andersen jest potrzebny bardziej niż kiedykolwiek. Romantyczny duch jego opowieści uczy nas, że zło istnieje i że szczęśliwe zakończenia nie zawsze są szczęśliwe. Lektura baśni Andersena nigdy nie pozostawia dzieci obojętnymi. To zadziwienie jest wspaniałą okazją do refleksji od najmłodszych lat, ale także do pielęgnowania twórczości literackiej. Oto niektóre z legendarnych powieści.
Brzydkie kaczątko
Niewiele alegorii dorastania jest bardziej znanych niż ta kreacja Andersena, opowiadająca o biednym kaczątku, które cierpi z powodu nietolerancji i pogardy innych. Historia, która pomoże Ci pracować nad wartością różnorodności i empatii. Zadaj sobie pytanie: Czy kiedykolwiek czułeś się odrzucony?
Calineczka
Maleńka bohaterka tej opowieści wyrusza w podróż, która ją odmieni. Pracuj nad zrozumieniem tekstu za pomocą pytań typu: Dlaczego Calineczka nie chce wyjść za mąż za kreta? Dlaczego szczur uważa, że powinna? Prosta historia, ale z wieloma bohaterami, która nadaje się do przedstawienia w klasie, gdzie każdy uczeń może na zmianę wybierać głos każdego z nich.
Dziewczynka z zapałkami
Bardzo smutna opowieść, ale jednocześnie rozświetlona nadzieją, zdolna do przekazania podstawowych wartości, takich jak wysiłek i współczucie, które są tak pilne w dzisiejszych czasach.
Mała Syrenka
Głęboko poetycka opowieść pełna alegorii o odwadze, bogactwie różnorodności… Historia miłosna konfrontująca czytelnika z moralnymi dylematami, które można zabrać ze sobą do klasy: czy powinniśmy zaakceptować nasze ograniczenia, czy poświęcić się dla czegoś, nawet jeśli wydaje się to niemożliwe?
O adaptacjach filmowych baśni przeczytasz w http://www.kinowo.pl